Raadsvoorstel

                       Raadsvoorstel

Aan de gemeenteraad,

Voorstel

1. De programmabegroting 2022 met een saldo van € 78.000 positief vast te stellen, inclusief:

1.1. de meerjarenraming 2023-2025;
1.2. het meerjareninvesteringsplan 2022-2025;
1.3. het kader voor de subsidies.

2.   De begroting 2022 met een bedrag van € 658.000 positief te wijzigen met:

2.1. de doorrekening van de septembercirculaire 2021 in de algemene uitkering;
2.2. het besluit over de revitalisering van de Mallemolen;
2.3. de maatregelen ten behoeve van de organisatieontwikkeling in 2022;
2.4. de wijzigingen in de formatie 2022.

Inleiding
Wij bieden u de Programmabegroting 2022 in digitale vorm aan. Deze begroting is beschikbaar via http://programmavan.bergendal.nl/.

De begroting 2022 is gebaseerd op de uitgangspunten die zijn opgenomen in de uitgangspuntennotitie begroting 2022. Deze zijn vastgesteld op 15 juli 2021. Hierbij is ook rekening gehouden met de extra rijksgelden vanwege jeugdhulp in 2022. Met deze gelden konden wij op dat moment u een sluitende begroting 2022 presenteren. De jaren 2023 tot en met 2025 waren niet sluitend, maar dit komt vooral omdat we extra gelden vanwege de tekorten op de Jeugdzorg niet meenemen (dit besluit moet het volgende kabinet nog nemen).

Omdat we een positief saldo in de begroting 2022 hebben, hebben wij ervoor gekozen om een aantal ombuigingen uit te stellen of terug te draaien.

Op 21 september 2021 (Prinsjesdag) hebben wij de septembercirculaire 2021 ontvangen. Deze circulaire zorgt voor een ander financieel plaatje (bijstelling algemene uitkering). Dit hebben we niet meer kunnen verwerken in de begroting 2022, maar nemen we wel meer in dit raadsvoorstel. Daarmee stellen we voor om de begroting 2022 te wijzigen (1^e begrotingswijziging 2022). Naast de wijziging van de algemene uitkering zijn er nog een aantal wijzigingen die we met dit voorstel ter besluitvorming aan u voorleggen.

Uitdagingen voor de komende jaren zijn nog steeds:

• de invoering van de nieuwe Omgevingswet;
• de energietransitie;
• de toenemende behoefte aan zorg en het uitvoeren van het herstelplan;
• het behouden van onze voorzieningen voor beweging en ontmoeting;
• het duurzamer en klimaatbestendiger maken van onze gemeente.

De meerjarenbegroting 2022-2025 is als volgt:

Inclusief de voorgestelde wijzigingen (1^e begrotingswijziging), is het meerjarenperspectief 2022-2025 als volgt:

De laatste regel van bovenstaande tabel geeft de extra aanvullende compensatie jeugdhulp aan. Wij volgen met het opstellen van deze begroting de uitgangspuntennotitie en hebben deze compensatie niet verwerkt in het FMP. Ook de door de provincie als toezichthoudend orgaan aangegeven 75% van dit bedrag hebben we niet in het FMP verwerkt.

Beoogd effect
Op grond van de Gemeentewet moeten wij de programmabegroting 2022 vóór 15 november 2021 aan Gedeputeerde Staten aanbieden. We hebben de doelen en resultaten opnieuw geformuleerd.
Argumenten
1.1.a De meerjarenbegroting is structureel sluitend.
Het is de bevoegdheid van de gemeenteraad om de begroting vast te stellen. In de Gemeentewet (artikel 189) is vastgelegd dat de gemeenteraad een structureel sluitende begroting moet vaststellen.
Om voor repressief toezicht van de provincie voor de begroting 2022 in aanmerking te komen moet minimaal het eerste jaar van de meerjarenbegroting, dan wel de laatste 2 begrotingsjaren structureel sluitend zijn (dit laatste geldt voor onze gemeente, omdat wij in de begroting 2021 alleen het laatste jaar, 2024, structureel sluitend hadden).
Het actuele meerjarenperspectief laat een structureel sluitende begroting voor 2022 zien, zodat de verwachting is dat we voor de begroting 2022 onder repressief blijven vallen. Repressief toezicht is de lichtst mogelijke vorm van provinciaal toezicht en betekent dat de gemeente haar vastgestelde begroting en begrotingswijzigingen kan uitvoeren, zonder dat de Provincie deze vooraf moet goedkeuren.

1.1.b Uitstellen of terugdraaien van een aantal bezuinigingen.
Bij de begroting 2021 hebben we een TOP 19 aan bezuinigingen en een dekkingsplan 2021-2024 in de begroting verwerkt. Een groot aantal bezuinigingen hebben we al gerealiseerd. In de begroting 2022 hebben we een aantal bezuinigingen uitgesteld en teruggedraaid. Hieronder volgt een overzicht van de nog niet gerealiseerde bezuinigingen.   

De volgende bezuinigingen zijn uitgesteld of teruggedraaid (de bezuinigingen integrale veiligheid en controles drank & horecawet zijn teruggedraaid).

Deze wijzigingen van de bezuinigingen zijn verwerkt in de voorliggende begroting 2022.

1.2 Apart voorstel voor investeringen is mogelijk
In deze begroting zijn investeringen voor het jaar 2022 en verder opgenomen in het MIP (Meerjaren InvesteringsPlan). Als uw raad van bepaalde investeringen een apart voorstel voor goedkeuring van het investeringskrediet wil ontvangen, dan moet u dat bij de begrotingsbehandeling aangeven. Wij verwijzen hierbij naar de door uw raad vastgestelde Financiële verordening Berg en Dal. Daar staan de afspraken met betrekking tot de investeringen in het meerjareninvesteringsplan bij de begroting.

1.3 Kader subsidies (plafonds)
Met het vaststellen van het kader voor de gemeentelijke subsidies voorkomen wij open-einde regelingen. De ramingen hebben we gebaseerd op onze deelverordeningen en op de desbetreffende begrotingsposten 2021. Ten opzichte van de begroting 2021 zijn de subsidies verhoogd met een index van 1,6%.

2.1. Algemene uitkering (Mei- en Septembercirculaire 2021)
In de begroting 2022 is de meicirculaire 2021 verwerkt. In dit raadsvoorstel (wijziging van de begroting) zijn ook de gevolgen van de septembercirculaire 2021 opgenomen. De raming van de algemene uitkering is daarmee gebaseerd op de laatst bekende informatie van het Rijk. Er zijn wel een aantal aandachtpunten bij de algemene uitkering. Zo loopt er op dit moment een onderzoek naar de herijking van de algemene uitkering. De uitzetting van de algemene uitkering is nu ontstaan doordat het Rijk extra geld gaat uitgeven voor bepaalde beleidsterreinen en doordat de opschalingskorting voor 2022 is bevroren. Door de trap op, trap af systematiek stijgt daarom ook de algemene uitkering. De kans bestaat dat het Rijk dit geld niet uitgeeft, waardoor wij achteraf minder algemene uitkering ontvangen.

2.2. Revitalisering Mallemolen
Op 15 juli 2021 zijn er twee voorstellen voorgelegd aan de gemeenteraad. Een voorstel over het aanpassen van het gemeentehuis met bibliotheek en een voorstel over de huisvesting van het Agora onderwijs op de plek van de huidige bibliotheek in de Mallemolen.
Het voorstel voor het gemeentehuis met bibliotheek is van de agenda gehaald. Over het Agora onderwijs op de plek van de bibliotheek heeft de raad aangegeven dat ze eerst een toekomstvisie op de Mallemolen wil alvorens te besluiten.
De visie staat in oktober 2021 geagendeerd voor de raadsvergadering. Wij hebben de keuze voor forse revitalisering en de consequenties daarvan alvast (vooruitlopend op de reactie van de raad op de visie) verwerkt in de 1e begrotingswijziging.
Er is in de visie gekozen voor een volledige revitalisatie van de Mallemolen en niet voor pappen en nathouden met alle onzekerheid van dien. Met alleen groot onderhoud en beperkte verduurzaming zijn we er niet. Ook aan de uitstraling van het gebouw moet gewerkt worden om het een succes te kunnen laten zijn. Nieuwbouw is niet echt realistisch. Niet vanwege de lange voorbereidingstijden en ook niet vanwege de kosten (ongeveer 3 miljoen duurder). Dat terwijl voor het Agora onderwijs ook binnen een jaar een structurele oplossing zou moeten worden geboden.
De extra exploitatielasten voor de revitalisering bedragen maximaal € 224.000

2.3. Organisatieontwikkeling
In de afgelopen periode zijn 3 teamleiders en 2 managers in korte tijd vertrokken. En ook in de jaren ervoor zijn verschillende medewerkers vertrokken. Als organisatie hebben we daar last van. We missen hun ervaring en routine. En het duurt even voor nieuwe collega’s gevonden zijn en zich hebben ingewerkt. Soms zijn ze zelfs heel moeilijk te vinden en duurt het (te) lang. Ondertussen moeten andere collega’s het werk opvangen, wat de werklast verhoogt. Werkzaamheden worden uitgesteld, stagneren of duren langer.
Dit veroorzaakt onrust en roept de vraag op waarom dit gebeurt, hoe onze organisatie er nu voor staat en wat ons concreet te doen staat. Dit heeft geleid tot een rondgang in de organisatie. De conclusie daarvan is dat het treffen van een aantal maatregelen noodzakelijk is en dat we concrete acties gaan uitzetten.

Een aantal van de uitgezette acties vraagt om bestuurlijke besluitvorming, omdat daarvoor aanvullend budget nodig is.
Allereerst is op termijn € 100.000 aan extra opleidingsbudget nodig als we serieus aan de ontwikkeling van onze organisatie willen werken (in 2022 ramen we € 50.000).
Daarnaast is de arbeidsmarkt sterk veranderd. Onze werving en selectie zal op een andere manier aangepakt moeten worden, als we onze vacatures ingevuld willen krijgen. Wij stellen voor hiervoor een budget van € 62.000 te ramen.
Tot slot willen we de planning en controlfunctie versterken. Hiervoor ramen we een bedrag van € 100.000.

Er heeft in 2021 een benchmark naar de organisatie plaatsgevonden. Het resultaat van deze benchmark wordt in december 2021 gepresenteerd aan de gemeenteraad.

2.4. Formatie-uitbreiding
In uw raadvergadering van 30 september hebben we een raadsinformatienota aan de raad gestuurd (VB/Raad/21/01226) waarin wij aankondigen, dat we komen met extra voorstellen om de toename van de woningbouwplannen op te kunnen vangen. De afgelopen jaren is de woningmarkt namelijk flink in beweging, en daarmee ook de woningbouwplanning. Waar we bij start van de coalitie nog dachten aan een netto toevoeging van 620 woningen in 10 jaar tijd, kent de huidige planningslijst 1.546 woningen. Het is aannemelijk dat er nog plannen afvallen. Maar het is ook aannemelijk dat er zich nog nieuwe initiatieven aandienen waar de wens tot transformatie hoog is.
De nota maakt inzichtelijk dat er een woningbouwplanning ligt die in grote lijnen het vraagstuk voor nieuwe locaties, percentages betaalbaarheid of andere kwalitatieve elementen beantwoordt/kan gaan beantwoorden. Het grootste knelpunt voor versnelling nu zit hem in het ambtelijk beoordelen van deze verzoeken. Daarbij lopen we tegen een krappe arbeidsmarkt aan: vacatures worden lastig ingevuld, doorloop personeel is hoog. Daarnaast past de huidige capaciteit niet bij de structureel verdubbelde opgave op woningbouw, maar ook breder in het hele fysieke domein. Dit raakt alle afdelingen die meewerken aan de realisatie van woningen. Denk hierbij aan expertises als Ruimtelijke Ordening, Milieu, Riool, Erfgoed, Openbare Werken en Parkeren/Verkeer.
Om te kunnen voldoen aan de toegenomen vraag is er binnen team Ruimtelijke Ordening een uitbreiding van 4 fte noodzakelijk.
In de begroting is hiervan al 1 fte, schaal 10 verwerkt naar aanleiding van het rondvraagbesluit van het college van 31 augustus 2021. U heeft voor die ene fte nog geen akkoord gegeven. Dat doet u door de primaire begroting vast te stellen.
Voor de overige 3 fte kunt u akkoord op geven middels het tweede beslispunt in dit raadsvoorstel. Er wordt daarmee 3,0 fte structureel aangevraagd wordt voor een bedrag van € 253.000. Het bedrag is gebaseerd op het toevoegen van capaciteit op het gebied van strategische beleidsadvisering, projectleiding en projectmanagementondersteuning. De extra capaciteit die gevraagd wordt op bijvoorbeeld het gebied van verkeersadvisering of planeconomie kan via de anterieure overeenkomst doorbelast worden aan de initiatiefnemer.
Daarnaast is er binnen team Beheer Openbare Ruimte extra capaciteit nodig als het gaat om de advisering op het gebied van beheer en onderhoud, klimaat adaptieve maatregelen en de toegenomen participatie bij initiatieven.

Het is belangrijk dat de beheerders de ruimte krijgen om hun input integraal mee te geven als het gaat om nieuwbouwplannen. Om dat te doen is het weinig zinvol om meer beheerders aan te nemen, maar is er gekeken naar een manier waarop we ruimte creëren in hun agenda’s om te kunnen adviseren waarbij we gelijktijdig ruimte creëren om meer vorm en inhoud te geven aan participatie. We stellen voor om hiervoor 2,5 fte structureel toe te voegen aan team BOR voor een bedrag van €192.000. Het bedrag is gebaseerd op het toevoegen van extra capaciteit op het gebied van integrale advisering, participatie en projectondersteuning.
Daarnaast is het van belang om, vanwege de versnelling van de woningbouw, verdere verduurzaming en andere innovaties binnen de diverse disciplines in de openbare ruimte aan de slag te gaan met het opstellen van integraal beleid, het actualiseren van de LIOR (Leidraad inrichting openbare ruimte) en het opstellen van een accuraat moederbestek. Hiervoor stellen wij voor om incidenteel een bedrag van €50.000 op te nemen.

Informatievoorziening
Binnen het applicatiebeheer van Join (document management systeem) merken we dat we op dit moment enkel kunnen reageren op de dagdagelijkse dingen. Het ontbreekt aan de tijd om meer strategisch vooruit te denken. Join is echter een cruciaal onderdeel van de organisatie en staat voor de kwaliteit die we aan de inwoner, bestuur en de organisatie leveren; zeker in deze tijd van steeds meer digitaal werken. Om hierin up-to-date te blijven en kwaliteit te kunnen blijven leveren stellen we voor om de formatie uit te breiden met structureel 0,8 fte. Hiervoor is een bedrag nodig van €55.000.

Sociaal Team/Schuldhulpverlening
In het coalitieakkoord is afgesproken dat er een bezuinigingstaakstelling wordt opgelegd aan het sociaal team van € 100.000 per jaar gedurende 4 jaren. Totaal structureel € 400.000. Hieraan is inmiddels gedurende 3 jaren invulling gegeven. In 2022 moet de laatste € 100.000 worden bezuinigd.
Deze afspraak is gemaakt tijdens de coalitieonderhandelingen, dus begin 2018. Op dat moment was het aantal meldingen/aanvragen veel lager dan nu. Zie het overzicht:
2017:      1.994
2018:      2.515
2019:      3.088
2020:      3.963
2021:      3.064 tot medio augustus, extrapolatie tot eind 2021:  4.300

De stijging van het aantal aanvragen heeft verschillende oorzaken, maar alleen al de invoering van het abonnementstarief heeft tot een grote toename van het aantal aanvragen om huishoudelijke hulp of hulpmiddelen geleid. Om te lange wachtlijsten te voorkomen, stellen we voor om deze laatste € 100.000 niet in 2022 te bezuinigen, maar een jaar door te schuiven. We gebruiken 2022 om een normeringssystematiek voor de caseload van consulenten in te voeren, en kijken dan vervolgens volgend jaar wat dit betekent voor de jaren na 2022.

Op 21 september (voorstel VB/21/05576) hebben wij besloten om de formatie met betrekking tot schuldhulpverlening in 2022 tijdelijk uit te breiden met 1,67 fte en deze uitbreiding te betalen uit de rijksbijdrage voor 2022 en het restant uit het TONK-budget 2021.
Verwacht wordt dat ook na 2022 de aanmeldingen voor schuldhulpverlening gaan stijgen door de nasleep van corona. Daarnaast hebben we er vanuit nieuwe wetgeving meer taken bijgekregen. We willen meer preventief werken om schulden te voorkomen. Met het werk dat nu wordt uitgevoerd zorgen onze schuldhulpverleners ervoor dat inwoners niet meer snel in dure schuldhulptrajecten terecht komen. Nu wordt al vroeg intensief contact gezocht met en hulp geboden. Wanneer we afschalen in middelen en daarmee in fte’s kunnen we niet meer de hulp bieden die we nu bieden. De kans bestaat dat inwoners in grotere geldproblemen terecht komen en in dure schuldhulptrajecten. Dit is niet goed voor onze inwoners, maar leidt ook tot stijging van onze kosten. We betalen nu al jaarlijks ruim vijf ton aan beschermingsbewind. Als we minder preventief werk kunnen doen door minder inzet van onze schuldhulpverleners, stijgt dit bedrag alleen maar. Daarnaast zijn er allerlei afspraken met externe partijen gemaakt over onze schuldhulpverlening. Ook in andere beleidsstukken is hier het een en ander over opgenomen. Zo is er in het Actieplan Wonen bepaald: ‘Blijvend inzetten op vroegtijdige signalering, kwijtschelding en schuldhulptrajecten, in samenwerking met woningcorporatie en maatschappelijk werk’. Dit is ook overgenomen in de prestatieafspraken met de corporaties.
Vandaar dat we voorstellen om deze uitbreiding structureel te maken en hiervoor een pm post vanaf 2023 mee te nemen in de begroting. In 2022 werken we dan uit, op basis van de opgedane ervaringen, wat er vanaf 2023 aan fte nodig is.

Kanttekening
a. Stelpost onderuitputting
We hebben een stelpost van € 200.000 voor onderuitputting kapitaallasten opgenomen. Deze stelpost is gebaseerd op ervaringen van de afgelopen jaren. Dit is een van de uitgangspunten in de uitgangspuntennotitie Begroting 2022.

b. Bijdrage reserve rekeningresultaten
Onze begroting 2022 is structureel sluitend. Dit betekent dat we de structurele lasten kunnen opvangen met de structurele baten. Onder deze structurele baten hebben we ook de jaarlijkse bijdrage uit de reserve rekeningresultaten van € 356.000 opgenomen. Dit is een van de uitgangspunten in de uitgangspuntennotitie Begroting 2022.

c. Nieuwe wensen
U kunt tijdens de begrotingsbehandeling met voorstellen, moties of amendementen, de begroting wijzigen. Voor de amendementen geldt dat als daarmee extra kosten zijn gemoeid u ook dekking aan moet geven. Het uitgangspunt is namelijk een sluitende begroting. Dit is een van de uitgangspunten in de uitgangspuntennotitie Begroting 2022.

d. Sociaal domein
Aanvullende rijksuitkering voor 2022
Eind mei 2021 heeft een arbitragecommissie een zwaarwegend advies aan het Rijk uitgebracht om de gemeenten vanaf 2022 te compenseren voor het financieel tekort op jeugdhulp. Dit was voor het Rijk aanleiding om aan gemeenten voor 2022 eenmalig extra gelden vanwege jeugdhulp toe te kennen. De beslissing over extra rijksgelden vanwege jeugdhulp na 2022 ligt bij het nieuw te vormen kabinet. Daarnaast hebben de VNG (namens de gemeenten) en het Rijk afgesproken om samen te werken aan een hervormingsagenda. Daarin maken zij afspraken over een pakket van maatregelen die uiteindelijk in 2028 moeten leiden tot vermindering van het landelijk tekort op jeugdhulp en dus ook op onze uitgaven voor jeugdhulp.

De extra rijksuitkering in 2022 bedraagt voor onze gemeente bijna € 2,4 mln. Dit komt bovenop de compensatie van € 0,5 mln die al voor 2022 was toegezegd. Voor de jaren na 2022 houden we in de begroting 2022 geen rekening met deze aanvullende extra rijksuitkering. Wel hebben we in de begroting de compensatie van € 0,5 mln meerjarig geraamd conform de door de raad vastgestelde uitgangspuntennotitie voor de begroting 2022.

De reden om de extra uitkering voor 2023 en volgende jaren niet te ramen is dat we niet weten hoe het voorgenomen pakket van ombuigingsmaatregelen voor onze begroting uitpakt. Bovendien laten we door het niet ramen duidelijk aan het Rijk zien dat we met de huidige rijksmiddelen niet uitkomen. De verwachting is wel dat het Rijk de aanvullende uitkering na 2022 zal continueren maar dat deze uitkering daalt voor de te nemen ombuigingsmaatregelen.

Vooruitlopend op de besluitvorming door het nieuw kabinet mogen we van het Rijk en de provincie 75% van de bedragen voor aanvullende rijksuitkering minus de voorgenomen maatregelen ramen. Dit hebben we om hiervoor genoemde redenen niet gedaan.

Kostenontwikkeling
Bij de raming voor de begroting 2022 hebben we alle verschillende deelproducten doorgelopen. We hebben gekeken naar de realisatie van 2020, de trends in 2021, de mogelijke nasleep van de coronacrisis en de tekorten op de arbeidsmarkt.

Bij huishoudelijke hulp zien we dat het aantal aanvragen stabiliseert. Daarom verlagen we dit budget met € 325.000. Daarentegen neemt het aantal woonvoorzieningen (trapliften e.d.) toe omdat mensen langer thuis (moeten) blijven wonen. Mensen worden steeds ouder en er zijn te weinig geschikte woningen waar zij naar kunnen of willen verhuizen. Daarom verhogen we dit budget met € 50.000.

Per 2022 betaalt de gemeente waar de jeugdige vandaan komt de kosten van verblijf in een instelling. Tot 2022 was het de gemeente waar het kind verbleef. Deze aanpassing van het woonplaatsbeginsel leidt ertoe dat onze uitgaven naar verwachting met € 1.028.000 afnemen. Helaas daalt ook de rijksuitkering met € 785.000; een daling die veel hoger is dan we hadden verwacht. Per saldo is er een voordelig effect van € 243.000 (€ 1.028.000 - € 785.000). In onze meerjarenbegroting was echter rekening gehouden met een positief effect van € 500.000; waardoor nu een nadelig verschil is van € 257.000 (€ 500.000 - € 243.000).

In het Herstelplan sociaal domein hebben we een taakstellende bezuiniging opgenomen voor de kosten van begeleiding van jeugd en volwassenen. Dit wilden we bereiken door:
1. Normaliseren
2. Van individueel maatwerk naar algemeen toegankelijke voorzieningen
3. Van individuele hulp naar groepsaanbod.
Door de coronacrisis en personeelsproblemen, zowel bij onszelf als bij de zorgaanbieders, hebben we dit niet kunnen realiseren. Daarom schuiven we deze afspraken een jaar door. Voor de begroting 2022 betekent dit dat we € 169.000 minder aan bezuinigingen inboeken. We merken hierbij nog op dat het wel lastig is om in een constant wijzigend landschap (onder andere de aanpassing van het woonplaatsbeginsel en wijziging van tarieven) het precieze effect van de verschillende maatregelen goed te becijferen.

Wat betreft de jeugdhulp heeft het rijk inmiddels erkend dat het voor gemeenten niet mogelijk is om deze kosten terug te dringen zonder rijksmaatregelen. Daarom wordt nu gekeken naar de mogelijke invoering van een eigen bijdrage, begrenzing van de Jeugdwet en andere opties. Zoals ook aangegeven onder het kopje Aanvullende rijksuitkering zijn de VNG en het rijk hierover in gesprek. Wij hopen dat deze maatregelen ons zullen gaan helpen.

Daarnaast leidt de aanpassing van de tarieven als gevolg van de inflatie tot een uitzetting van de begroting van € 313.000. Dit is inclusief de stijging van 10% van de tarieven voor jeugdbescherming als gevolg van de Gelderse Verbeteragenda Jeugd. In totaliteit zien we een lichte kostenstijging bij Wmo en jeugdhulp van € 96.000 (op een budget van totaal € 20 mln).
Samengevat ziet het er als volgt uit:

                          Per saldo nadeel € 560.000   
In totaal stijgen de lasten 2022 voor Sociaal domein, jeugd en Wmo dus met € 560.000 ten opzichte van de primaire begroting 2021-2024. Bij de voorjaarsnota 2021 is hierop al geanticipeerd waardoor het nadeel nu voor 2022 uitkomt op € 87.000.

e. Tarieven Ozb stijgen alleen met inflatiecorrectie
De tarieven van de Ozb zijn alleen met de inflatiecorrectie van 1,6% verhoogd.

f. Tarieven rioolheffing en afvalstoffenheffing stijgen
De tarieven van de rioolheffing stijgen met het inflatiepercentage van 1,6%. De tarieven van de afvalstoffenheffing stijgen met ongeveer 5%. De verklaring van deze stijging is enerzijds het inflatiepercentage van 1,6%. De Dar heeft een indexpercentage berekend van 2,2%. Daarnaast is het aantal aansluitingen in werkelijkheid lager dan waar in 2021 rekening mee is gehouden.

g. Corona in de begroting 2022
In de begroting 2022 is geen rekening gehouden met doorlopende effecten van de coronapandemie. Mochten er in 2022 nog effecten zijn van deze crisis, dan houden wij het uitgangspunt aan dat wij hiervoor gecompenseerd worden door het Rijk.

h. Verkiezingen in 2022
2022 wordt weer een bijzonder jaar. Op de eerste plaats ook omdat er verkiezingen zijn in 2022 en er een nieuwe gemeenteraad wordt gekozen. Daarbij breidt het aantal raadsleden ook uit van 23 naar 25 raadsleden. Met deze uitzetting is rekening gehouden in de begroting 2022. Verder is er in 2022 geen richtinggevende sessie. De afspraak is dat in verkiezingsjaren het raadsprogramma/coalitieprogramma richting bepaalt voor het komende jaar.

i. Weerstandsratio
Bij de beoordeling van de risico’s weten we in sommige gevallen niet hoe hoog het financiële risico en de kans daarop zijn. Maar we weten wel dat we een risico lopen. Dit hebben we aangegeven met “pm”. Deze risico’s tellen niet mee in de risicoscores. De werkelijke ratio kan daardoor lager zijn. Onze weerstandsratio is 6,94. Een ratio van 2 of meer is “uitstekend”.
Meer informatie hierover vindt u in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing.

j. Verloop algemene reserve
Hieronder staat het overzicht van het verloop van de algemene reserves.

De meerjarentekorten 2023-2025 zijn niet verwerkt in deze tabel. We hebben de extra gelden vanwege jeugdzorg niet meegenomen in de cijfers, maar verwachten hierin wel actie van het Kabinet.

k. Pensioenpremie en cao-onderhandelingen
Op dit moment zijn afgevaardigden van de werkgevers en werknemers in overleg om te komen tot een nieuwe CAO voor gemeentemedewerkers. De consequenties voor de indexering van de salarissen en de wijzigingen van de pensioenpremies zijn op dit moment nog niet bekend.
Zodra de onderhandelingen zijn afgerond en de consequenties voor onze begroting bekend zijn, verwerken we dit in de begroting en informeren wij u. We kunnen nu nog geen verwachting aangeven wanneer dat is.

Financiële onderbouwing
Zoals hiervoor al is aangegeven is de begroting meerjarig structureel sluitend door een structureel sluitende begroting 2022: structurele lasten vangen we op met structurele baten. Voor een vergelijking met de begroting 2021 verwijzen we u naar de financiële toelichting per programma in de begroting.

Duurzaamheid
Een belangrijk onderwerp van deze begroting is duurzaamheid. Dit onderwerp is dan ook in diverse onderdelen opgenomen.

Communicatie
Na vaststelling van de Programmabegroting 2022 bieden wij deze aan de Provincie aan (dit moet voor 15 november). De kaders voor de subsidies maken we na vaststelling bekend in de Rozet en op onze website.

De Programmabegroting 2022 is digitaal (=standaard) beschikbaar via http://programmavan.bergendal.nl/.

Aanpak/uitvoering
Over de voortgang van de Programmabegroting 2022 rapporteren wij u via de voorjaars- en najaarsnota. In de jaarstukken 2022 leggen wij vervolgens verantwoording af. Dit doen wij zowel inhoudelijk als financieel.

Burgemeester en wethouders van gemeente Berg en Dal

Bijlagen digitaal ter inzage
-
Bijlage ter inzage griffier
Programmabegroting 2022

                          Raadsbesluit

De raad van de gemeente Berg en Dal;

gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 5 oktober 2021;

overwegende dat in de vergadering 5 amendementen en 23 moties zijn ingediend;

dat 2 amendementen zijn aangenomen en verwerkt zijn in dit besluit;

dat ook meerdere moties zijn aangenomen;

b e s l u i t  :

1.   De programmabegroting 2022 met een saldo van €78.000 positief vast te stellen, inclusief:

1.1. de meerjarenraming 2023-2025;
1.2. het meerjareninvesteringsplan 2022-2025;
1.3. het kader voor de subsidies.

2.   De begroting 2022 met een bedrag van € 658.000 positief te wijzigen met:

2.1. de doorrekening van de septembercirculaire 2021 in de algemene uitkering;
2.2. het besluit over de revitalisering van de Mallemolen;
2.3. de maatregelen ten behoeve van de organisatieontwikkeling in 2022;
2.4. de wijzigingen in de formatie 2022;

3. De volgende tekstaanpassingen door te voeren in de begroting:

- 2.2.7: ‘In de wijk Stekkenberg krijgt iedereen gelijke kansen’. Als volgt aan te passen:
‘In de gemeente Berg en Dal krijgt iedereen gelijke kansen’.
- En in de alinea daaronder onderaan de volgende zin toe te voegen:
ʺIn 2022 starten we als tweede met deze aanpak in Millingen aan de Rijn, conform de uitkomsten in de GGD-monitor.ʺ

4a.    Te inventariseren of er voldoende verenigingen e.d. aangeven dat zij willen komen tot één multifunctioneel centrum in Millingen aan de Rijn;
4b. Deze bereidheid (commitment) en de voorwaarden waaronder vast te leggen in een allesomvattend voorstel aan de raad.

Aldus besloten in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Berg en Dal
op 4 november 2021,

De raadsgriffier,         De voorzitter,