Inwoner

Met ons minimabeleid willen wij inwoners die om welke reden dan ook een laag inkomen hebben, ondersteunen om toch mee te kunnen doen in onze samenleving. Wij hebben daarbij extra aandacht voor kinderen die in armoede opgroeien.

In 2021 hebben wij het minimabeleid geëvalueerd. De lessen daaruit zijn verwerkt in een nieuw minimabeleid dat vanaf 2022 ingaat. Dit nieuwe beleid sluit beter aan bij de huidige realiteit en is tot stand gekomen met input van inwoners, de woningcorporaties, Humanitas en Schuldhulpbuddy. Ook hebben we de handen ineengeslagen met Stichting Leergeld, Jeugdfonds Sport & Cultuur en andere organisaties die ons kunnen helpen bij de ondersteuning aan onze inwoners, door de juiste mensen te bereiken met de juiste middelen.

Belangrijke elementen in het nieuwe beleid zijn maatwerk, vertrouwen in de inwoner en vraaggericht werken. We willen minder regels en lijstjes en meer aansluiten bij wat de inwoner nodig heeft.

In 2022 voeren we nog steeds zelf de eerste fase van schuldhulpverlening uit (de zogeheten stabilisatiefase). Omdat we hiervoor geen middelen meer krijgen van het rijk, zetten we voor de capaciteit van schuldhulpverleners eigen middelen in.

Daarnaast zijn er vanaf 2022 meer mogelijkheden om inwoners te helpen met bijvoorbeeld een budgetcoach of budgetbeheer. Op die manier voorkomen we dat inwoners in een langdurig schuldhulpverleningstraject belanden. In 2022 verwachten we ook de eerste effecten te zien van het project Vroegsignalering. Inwoners moeten vroeg in beeld komen wanneer er sprake is van betalingsachterstanden. Hiermee voorkomen we dat inwoners hoge schulden opbouwen. Met het oog op de nasleep van de coronacrisis blijven we goed in de gaten houden of onze schuldhulpverlening rondom ondernemers met schulden sluitend is. Deze doelgroep wordt naar verwachting groter en het is van belang dat we hen de juiste hulp kunnen blijven bieden.

In het Koersdocument sociaal domein dat begin 2021 door de raad is vastgesteld hebben we de richting bepaald om de ondersteuning op grond van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en de Jeugdwet goed en betaalbaar te houden.

De drie belangrijke thema’s waar we de komende tijd aan gaan werken zijn:

• gebiedsgericht werken (niet elke wijk heeft hetzelfde nodig)
• één gezin, één plan (te beginnen met meer en betere samenwerking tussen het sociaal team en team participatie en inkomen)
• normaliseren (o.a. door meer laagdrempelige opvoedondersteuning).

In 2022 evalueren we de pilot indicatievrije dagbesteding voor volwassenen  die in 2021 is gestart. We investeren in de samenwerking met onze partners, met name in het preventieve, voorliggende veld. Samen werken we aan een gezamenlijke visie op preventie en kijken we hoe we ook verwijzers, zorgaanbieders, sportclubs, ouders en jeugdigen en andere relevante partijen hieraan kunnen verbinden.

We willen een inclusieve samenleving zijn. Mensen wonen daarom steeds minder vaak in zorginstellingen, ook als ze ouder worden of (psychisch) kwetsbaar zijn. Om hen goed te ondersteunen gaan we in 2022 het volgende doen:

• We gaan werken met multidisciplinaire wijk-Ggz-teams. Met deze teams wordt de kennis van mensen die nu al in de wijk werken (Sociaal Team medewerkers, buurtbeheerders, wijkagenten, opbouwwerkers, etc.) aangevuld met kennis van professionele zorgaanbieders (zoals behandelaars, psychiatrisch verpleegkundigen en psychologen).
• We gaan aan de slag met de verbeterpunten uit de evaluatie van de Wet verplichte ggz (Wggz).
• We organiseren een ouderenmarkt.
• We gaan vrijwilligers opleiden om 65+ ers te bezoeken.

Als een kind (tijdelijk) niet thuis kan wonen is dit erg ingrijpend. Daarom willen we uithuisplaatsingen zoveel mogelijk voorkomen.

In 2022 zetten we daarom op de volgende acties in:

• We gaan door met de pilot buurtgezinnen (waarin gezinnen elkaar helpen) en evalueren dit aan het einde van het jaar.
• We versterken de samenwerking met alle partijen (zoals de Raad voor de Kinderbescherming, de Gecertificeerde Instellingen, Veilig Thuis) in het kader van de Gelderse Verbeteragenda Jeugd.
• We versterken daarnaast óók de samenwerking binnen de verschillende teams van onze gemeentelijke organisatie (één gezin, één plan, één regisseur, zie 1.2.1).

In 2022 gaan we samen met mantelzorgers en met Mantelzorg Berg en Dal in gesprek om de nota mantelzorg 2019-2021 te herijken. We bekijken opnieuw welke behoeften er zijn en hoe wij dit binnen het beschikbare budget het beste kunnen realiseren.

De gemeente stelt budget en ambtelijke ondersteuning beschikbaar voor het opstellen van Dorpsagenda’s. De inwoners uit het dorp nemen het initiatief voor een Dorpsagenda, wij ondersteunen waar dit nodig is.

Bij het opstellen van een Dorpsagenda bespreken inwoners met elkaar wat ze in hun dorp kunnen doen om er goed te leven en te wonen. Hierover maken ze samen afspraken. Ze bepalen zelf waar ze aan willen werken en of ze hierbij hulp van de gemeente of andere organisaties nodig hebben.

Door de coronamaatregelen is het in 2020 en 2021 lastiger geweest om met elkaar het gesprek te voeren. In 2020 is door inwoners in Millingen a/d Rijn een start gemaakt aan een Dorpsagenda. We verwachten dat zij dit eind 2021 weer oppakken en in 2022 een Dorpsagenda aan de gemeente presenteren.

In Kekerdom, Leuth, Ooij, Berg en Dal, Heilig Landstichting en de Horst is inmiddels een Dorpsagenda opgesteld en is een start gemaakt met het realiseren van de eerste acties.

In 2022 wordt het werken volgens de nota ‘Samen maken we Berg en Dal’ steeds vanzelfsprekender – zowel binnen als buiten het gemeentehuis. De nota wordt in 2022 ook gebruikt als kader voor de nieuwe omgevingsvisie/wet.

We zijn actief met inwoners in gesprek en werken samen, ook op ons digitale platform www.samenbergendal.nl. Dit platform evalueren we in 2022.

De werkgroep burgerparticipatie kijkt jaarlijks samen met ons naar hoe wij inwonersparticipatie vormgeven. Indien nodig passen we de werkwijze en de nota aan: al doende leren we.

In 2020 is een enquête onder jongeren uitgezet met de vraag ‘Wat is voor jullie een belangrijk thema?’. Hieruit kwamen onder andere de thema’s starterswoningen in de gemeente en duurzaamheid naar voren.

Woningcorporatie Waardwonen ziet kansen om in Millingen aan de Rijn starterswoningen voor jongeren te realiseren. Omdat dit een thema is dat jongeren belangrijk vinden is door Waardwonen contact gezocht met potentiële jonge huurders. Dit plan wordt in 2022 verder opgepakt.

In 2022 gaan we opnieuw in gesprek met onze jongeren om vervolgens een ander thema op te pakken. De raadswerkgroep jongerenparticipatie/jongerenraad pakt dit op. Zij willen hier ook het digitale platform www.samenbergendal.nl voor inzetten. Dit is voor jongeren een laagdrempelige manier om actief mee te doen.

Inburgering

Op 1 januari 2022 gaat de nieuwe Wet inburgering in. Hierin is het laten meedoen/participeren van statushouders niet als aparte taak/verantwoordelijkheid van de gemeente opgenomen. Terwijl wij dit juist zo belangrijk vinden. We willen namelijk voorkomen dat statushouders lang afhankelijk blijven van een uitkering en niet goed integreren. Daarom willen wij hier in 2022 extra in investeren.

Huisvesting

Door de krapte op de woningmarkt blijft het huisvesten van statushouders een uitdaging. Vooral bij een hoge taakstelling. Met woningcorporaties maken we hier afspraken over. En we zetten de komende jaren in op het versneld bouwen van sociale huurwoningen. Het aantal sociale huurwoningen groeit, maar nog niet hard genoeg. Waar zich kansen voordoen pakken we ook zelf het initiatief voor huisvesting.

Om mee te kunnen doen in onze samenleving moet je kunnen lezen en schrijven. In Nederland hebben 2,5 miljoen mensen daar moeite mee. Naar verhouding betekent dit voor Berg en Dal ongeveer 5.000 inwoners. Zij vinden minder snel een baan, leven minder gezond en hebben sneller financiële problemen. Daarom helpen we mensen in onze gemeente die moeite hebben met lezen, schrijven en/of digitale vaardigheden. Dat doen we samen met organisaties als het ROC, de bibliotheek, Forte Welzijn en Stichting Lezen en Schrijven. In 2021 is een nieuw regionaal uitvoeringsplan gestart met een looptijd van 4 jaar. In 2022 gaan we verder met de doelen die we hebben vastgelegd: nog meer laaggeletterden bereiken, verbeteren kwaliteit van het educatieaanbod, en we meten om te weten wat werkt.

Vrijwilligers zijn essentieel voor onze vitale dorpen. In het najaar van 2021 is aan vrijwilligers gevraagd hoe wij hen het beste kunnen ondersteunen. Dit leidt tot de nieuwe nota vrijwilligerswerk 2022-2025. In deze nota staat concreet wat wij onder andere in 2022 voor onze vrijwilligers doen.

In iedere kern zijn plaatsen waar mensen zelf activiteiten kunnen organiseren en elkaar kunnen ontmoeten. We noemen dit de Inloop en Ontmoetingspunten. Hier kan iedereen gebruik van maken. Vanwege corona heeft de inloop en ontmoeting anders gefunctioneerd dan anders en hebben we in 2020 en 2021 niet de impuls kunnen geven die we voor ogen hadden. Het bleek moeilijk om met name mensen met een psychische kwetsbaarheid te bereiken en hun deelname aan de inloop en ontmoetingsactiviteiten te bevorderen. In 2022 onderzoeken we met zorgaanbieders en ervaringsdeskundigen welke herziening nodig is en of we de inloop voor mensen met een psychische kwetsbaarheid lokaal blijven organiseren of dat we hiervoor gaan aansluiten bij regionale locaties.

Ook evalueren we in 2022 de algemene, indicatievrije dagbesteding voor ouderen en stellen we dit zonodig bij.

Sinds 2019 zijn we bezig om te komen tot een rookvrije generatie. De acties die hiervoor zijn ingezet worden voortgezet. In de hele gemeente vinden verschillende activiteiten op het gebied van bewegen en voeding plaats. Via het lokaal sportakkoord, Gezonde School en projectplan Stekkenberg hebben we continu overleg met andere organisaties over mogelijkheden en welke acties om een gezonde leefstijl te promoten.

Uit de recentste jeugdmonitor blijkt dat onze jongeren veel stress en prestatiedruk ervaren. Daarom gaan wij samen met scholen, de gezondheidsmakelaar jeugd en de sociale teams extra inzet plegen op het verhogen van de mentale weerbaarheid bij jongeren.

Kinderen die in de eerste levensjaren een goede start maken hebben meer kans op een goede gezondheid, deelname aan het onderwijs en kunnen beter meekomen in de samenleving. Daarom ondersteunen wij kwetsbare kinderen en hun ouders in een zo vroeg mogelijk stadium.

Zo zetten we in op het vroegtijdig (h)erkennen van signalen, het voorkomen van problemen (preventie) en op het bevorderen van gewenst gedrag (promotie).

Ouders kunnen op verschillende manieren informatie en hulp krijgen. Bijvoorbeeld via de website www.opvoedinforegionijmegen.nl en de peutercafés. Er is ook hulp thuis, zoals video home training en Forte Thuis.

In 2022 breiden we de inzet van de jeugdconsulenten op het basisonderwijs uit naar de kinderopvang. Hiermee kunnen we het stoppen van het project Passende Kinderopvang per 2022 voor een deel opvangen.

Het project kansrijke start breiden we uit naar heel onze gemeente, zodat we niet alleen in Groesbeek maar overal in Berg en Dal kwetsbare ouders goed voorbereiden en begeleiden voor, tijdens en na de zwangerschap.

Elk kind heeft recht op onderwijs. Maar helaas is het niet voor alle kinderen vanzelfsprekend om onderwijs te kunnen volgen. Zij hebben jeugdhulp-ondersteuning nodig in de vorm van begeleiding en verzorging.

In 2022 starten we in de regio Rijk van Nijmegen een pilot met meerdere scholen op het voortgezet speciaal onderwijs dat lijkt op de eerdere pilot van de St. Maartensschool. We zorgen hiermee voor laagdrempelig beschikbare jeugdhulp op het speciaal voortgezet onderwijs, zodat elk kind onderwijs kan volgen en ouders en school worden ontzorgd.

Ook breiden we de huidige inzet van de jeugdconsulenten op het basisonderwijs uit naar het middelbaar onderwijs: het Montessori College in Groesbeek en de Notre Dame des Anges in Ubbergen.

In 2021 is gestart met een nieuw programma Voortijdig School Verlaten (VSV) met een looptijd van vier jaar. We willen met dit programma vroegtijdig schoolverlaten zoveel mogelijk voorkomen. Dit doen we door álle jongeren tot 23 jaar die zonder startkwalificatie het onderwijs verlaten, terug te leiden naar een passende (vervolg)opleiding, arbeidsplaats, zorg of combinatie daarvan. Wij bieden hen daarmee kansen voor een beter toekomstperspectief.

Om dit te bereiken zetten we onder andere in op een sterkere verbinding tussen onderwijs en zorg, zowel op de middelbare scholen als op MBO scholen. Voor de MBO scholen is medio 2021 een projectleider gestart en ligt er voor 2022 een uitvoeringsplan klaar, waar wij regionaal aan meewerken.

Voor het Voortgezet Onderwijs zijn er in 2021 plannen van aanpak opgesteld voor een viertal regionale pilots. Berg en Dal is aangesloten bij twee van deze pilots, waar we in 2022 aan gaan werken:

• een pilot om de verbinding tussen schoolmaatschappelijk werk en het sociaal team te versterken;
• een pilot met meerdere middelbare scholen voor speciaal onderwijs voor beschikkingsvrije jeugdhulp zoals op de St. Maartensschool.

In 2021 is de regionale aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling geactualiseerd. Aansluitend op de regionale aanpak wordt in 2022 een lokaal plan opgesteld. Complexe scheidingen krijgt hierin een prominente rol, omdat nog steeds veel kinderen in de problemen komen bij een (v)echtscheiding van hun ouders.

We zorgen ervoor dat ouders op een gemakkelijke manier alle informatie over scheiden kunnen vinden. Bijvoorbeeld informatie over geldzaken, ouderschap, wonen, juridische zaken enzovoorts. En we bekijken wat we in het algemeen toegankelijke, collectieve aanbod moeten ontwikkelen, om te voorkomen dat er onveilige situaties ontstaan (versterking ouderschap).

Ook ouderenmishandeling en financieel misbruik van ouderen komt helaas steeds vaker voor. Via onze lokale Alliantie (financieel) Veilig Ouder Worden zorgen we voor voorlichting aan professionals en inwoners, zodat dit onderwerp meer onder de aandacht komt.