Met het door de raad vastgestelde Actieplan Duurzaamheid, werken we in onze gemeente langs verschillende lijnen aan duurzaamheid. Het actieplan duurzaamheid draagt bij aan de doelen uit het coalitieakkoord. Komend jaar leggen we hier de focus op:
Duurzame energie
- We stimuleren en faciliteren zonnepanelen op grote daken in onze gemeente.
- Congestie op de landelijke netwerken leidt mogelijk tot vertraging in de uitvoering van grootschalige energieprojecten. Om nog meer vertraging te voorkomen, is het belangrijk om de ruimtelijke procedures voor de lopende (pilot)projecten voor grootschalige zonneparken op land voort te zetten zodat de landelijke netbeheerder de juiste prioriteiten kan stellen.
- We treffen voorbereidingen zodat de politieke partijen zich goed kunnen voorbereiden op discussies omtrent windmolens.
Aardgasvrij wonen
- We starten met het (wijk)uitvoeringsplan als vervolg op de (nog vast te stellen) Transitievisie Warmte. We richten ons hierbij o.a. op het isoleren van de huizen en het vergroten van de energiebesparing. Dit zijn de eerste stappen richting een aardgasvrije toekomst, zonder dat we al daadwerkelijk van het aardgas af gaan. We versterken het thema aardgasvrije gebouwen in de verbinding met het woonbeleid en het vastgoedbeleid.
Duurzame mobiliteit
- We versnellen de uitrol van het laadpalennetwerk voor elektrische auto’s. We doen mee met de concessie voor laadpaalinfrastructuur in de regio.
Circulaire Economie
- We verkennen de mogelijkheden om circulair te bouwen. Daar waar het kan doen we dit in regionaal verband. Tevens werken we aan het regionale doel van 50% circulair bouwen in 2030.
Klimaatadaptatie
- We voeren het regionaal uitvoeringsplan uit. Hierin staan ambities, doelen en maatregelen om de negatieve gevolgen van wateroverlast, droogte, hitte en overstromingen te voorkomen of te verminderen (zie ook 2.4.2).
Samen duurzaam handelen
- We blijven onze inwoners en inwonersinitiatieven zoveel mogelijk ondersteunen met financiën, kennis en het zoeken naar financieringsmogelijkheden. Denk hierbij aan het verduurzamen van bedrijventerreinen, het duurzaamheidscafé Berg en Dal, het opzetten van een netwerk van energiecoaches in onze gemeente.
- We helpen initiatiefrijke ondernemers en evenementenorganisaties een verduurzamingsslag te maken. In de sector toerisme en recreatie doen we dit onder de vlag van Green Destinations.
- Samen met de regio werken we verder aan de verplichte Regionale Energie Strategie (RES). We maken samen RES 2.0 gereed voor besluitvorming in 2023.
- We nemen actief deel aan de opgave Circulaire Regio van de Groene Metropoolregio (regio Arnhem-Nijmegen). We willen daarbij optimaal gebruik maken van regionaal opgepakte initiatieven, zoals inkopen van duurzame energie.
Duurzaam organiseren
- We verbeteren de communicatie over duurzaamheid en zetten hiervoor onder andere in op de actualisatie van de gemeentelijke website.
- We geven het goede voorbeeld door onze eigen organisatie verder te verduurzamen, we maken gebouwen energiezuiniger, plaatsen daar waar mogelijk zonnepanelen op onze daken, en schakelen stap voor stap over naar duurzaam rijden.
- Onze medewerkers nemen deel aan de kennisuitwisselingsbijeenkomsten van samenwerkende gemeenten voor het verduurzamen van de GWW sector (Grond, Weg en Waterbouw).
- We integreren duurzaamheid in de omgevingsvisie.
We willen onze gemeente klimaatbestendig maken in 2050. Als vervolg op de Regionale Adaptatie Strategie Rijk van Maas & Waal is er een regionaal uitvoeringsprogramma (RUP)vastgesteld. We doen mee aan alle 9 speerpunten uit de RUP, te weten:
- Stenen eruit, groen erin;
- Klimaatbestendig op weg (hoe kunnen wegen klimaatbestendig worden);
- Herstel Blauwe motor stuwwal;
- Klimaatafspraken in de bouw;
- Agenda landelijke gebied voor de Ooijpolder en Groesbeek (met de nadruk op waterkwantiteit en –kwaliteit);
- Hitteplannen;
- Klimaatkennis op orde;
- Communicatiestrategie en campagne;
- Klimaatbestendigheid in prestatieafspraken.
Samen met onze partners in de regio en in onze gemeente wordt hiermee gewerkt aan de trits ‘meten, weten, doen’ op de onderwerpen wateroverlast, droogte, hitte en overstromingen.
Op diverse plekken hebben inwoners hinder of overlast van water door hevige regenbuien. De overlast bestaat vaak uit schade aan privé en gemeentelijke eigendommen. Vooral in Breedeweg is sprake van overlast; hinder treedt met name op in Beek, het centrum van Groesbeek en Heilig Landstichting. Prioriteit wordt gegeven aan situaties waarbij sprake is van overlast. In 2019 is dan ook gestart met het project ‘Wateroverlast Breedeweg’. Samen met Waterschap Rivierenland werken we aan ongeveer 40 maatregelen in en rond de kern om wateroverlast (en droogte) tegen te gaan. Dit project loopt door tot en met 2024 (en staat ook vermeld in het MIP).
Het rioolstelsel is ontworpen op neerslag van ongeveer 20 mm (in één uur), en is niet berekend op de waterafvoer van extreme regenval. De te nemen maatregelen voor wateroverlast door extreme neerslag brengen we voor het grootste deel ten laste van de rioolheffing. Het gemeentelijk rioleringsplan (GRP) vormt het vertrekpunt om invulling te geven aan de gemeentelijke zorgplichten voor stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater.
Algemeen
Bij de uitvoering van projecten nemen we het aspect wateroverlast meteen mee. We hebben de knelpuntlocaties namelijk in beeld. De maatregelen worden in de bovengrond gezocht. Door aanpassingen van het maaiveld wordt het water naar plekken geleid waar het geen of minder overlast veroorzaakt. Het betreft bijvoorbeeld de reconstructies Ottenhofstraat en Mooksestraat/Binnenveld in Groesbeek.
Algemeen
We werken verder aan de uitvoering van het Maatregelenplan van het project Breedeweg maakt ruimte voor water. In de waterstroom Knapheideweg richting buurtsuper (stroombaan 1) worden de maatregelen in het buitengebied tot en met het pleintje Wilgstraat uitgevoerd. De planvorming van het verdere verloop wordt opgepakt. Voor de andere grote waterstroom Klein Amerika, Antoniusweg, Bredeweg (stroombaan 2) geldt eveneens de maatregelen worden uitgevoerd. Dat geldt voor alle maatregelen, met wellicht een uitloop naar 2023.
Planvorming en uitvoering van de maatregelen rondom de 1e Colonjes (stroombaan 6) is eveneens voorzien. De provincie zal starten met de planvorming van de maatregelen die voorzien zijn aan de Provinciale weg. Voor stroombanen 3, 4, 5, en 7 wordt de planvorming opgestart. Project Steenbreek (ontstenen tuinen) heeft een doorlopend karakter gedurende drie jaar.
Algemeen
Het project “water werkt” is 20 jaar geleden gerealiseerd. Dit kunstwerk heeft ook een belangrijke watervoerende functie. We gaan het restaureren. Op dit moment lopen de werkzaamheden van de pilot “water werkt” waar voor een klein gedeelte een nieuw type goot wordt aangelegd. Indien de pilot succesvol is, zal de restauratie voor de rest van “water werkt” in gang worden gezet.
Voor Beek-Ubbergen moeten de laatste berekeningen nog worden uitgevoerd in het kader van het BRP/stresstest. Dit is in Q3/Q4 van 2021 uitgevoerd. Deze resultaten hebben we vertaald naar concrete maatregelen om wateroverlast tegen te gaan. De uitvoering staat gepland in 2023 en 2024.
Algemeen
Op dit moment zijn wij samen met het waterschap bezig met een studie naar de afvalwaterbak op de Heikant. Uit deze studie zullen verschillende oplossingsrichtingen naar voren komen over hoe we de huidige problematiek het beste kunnen oplossen. In 2022 starten we de planvorming op.
Algemeen
We hebben een afkoppelsubsidieregeling ingesteld voor bewoners, bedrijven en corporaties van onze gemeente. Juist ook op particulier terrein liggen veel kansen om wateroverlast te beperken. Vandaar dat wij onze inwoners willen stimuleren om hun hemelwater op hun eigen terrein te verwerken. De regeling gaat in het najaar van 2021 van start en zal lopen tot eind 2025.
Algemeen
We onderzoeken structurele oplossingen voor de waterhinder. Een belangrijke partner hierin is de gemeente Nijmegen. In het verleden is een optie besproken met Nijmegen om hemelwater over te storten op Nijmeegs grondgebied. Deze optie dient verder besproken te worden. De mogelijkheden hangen samen met de nog in ontwikkeling zijnde plannen van Vitens om waterwinputten in Heumensoord te verplaatsen.
De inwoners van Berg en Dal scheiden hun huishoudelijk afval steeds beter. Om dit verder te stimuleren en mogelijk te maken zijn we in 2021 gestart met gescheiden inzameling en verwerking van luiers en incontinentiemateriaal. Ook is in 2021 het gescheiden inzameling op basisscholen gestart.
Vanaf 2022 zamelen we het huishoudelijk restafval eens per vier weken in, in plaats van eens per twee weken.
Met deze maatregelen verwachten we in 2022 een stijging van de hoeveelheid gescheiden ingezamelde grondstoffen, en verdere daling van de hoeveelheid huishoudelijk restafval.
We streven ernaar om de kwaliteit van gescheiden ingezamelde grondstoffen te verbeteren zodat we de grondstoffen op een efficiëntere wijze kunnen recyclen. Daarvoor zetten we extra in op communicatie, en doelgerichte controle en toezicht.
Landelijk wordt gewerkt aan uitbreiding van de producentenverantwoordelijkheid, bijvoorbeeld via statiegeld op drankverpakkingen. Dat zal waarschijnlijk invloed gaan hebben op de door gemeente in te zamelen hoeveelheid Plastic+, de hoeveelheid zwerfafval, en de vergoeding die we daarvoor ontvangen.
De effecten van het afvalbeleid monitoren we jaarlijks en rapporteren we apart aan de gemeenteraad. Afhankelijk van de resultaten stellen we eventuele aanpassingen voor.
Een van de optie die we willen onderzoeken is het invoeren van een (klein) tarief op plastic+ zakken naar voorbeeld van de succesvolle invoering in Nijmegen.